Rezerwat Cisowy Skar?ysko - "rezertwat cisa A"
Po?o?enie, granice, cel i przedmiot ochrony rezerwatu .
Omawiany rezerwat znajduje si? w Le?nictwie Majdów Nadle?nictwa Skar?ysko, Obr?bu Skar?ysko OZLP w Radomiu.
W stosunku do podzia?u administracyjnego le?y on w miejscowo?ci Ciechostowice gmina Szyd?owiec województwo mazowieckie. Po?o?enie geograficzne wyznaczaj? wspó?rz?dne:
51°10'45'' - szeroko?ci geograficznej pó?nocnej i 20°47' - d?ugo?ci geograficznej wschodniej. Wyniesienie terenu - 286 m. npm.
Odleg?o?ci rezerwatu wynosz? od:
1. Nadle?nictwa Skar?ysko - 9 km
2. Le?nictwa Majdów - 5 km
3. Gminy w Szyd?owcu - 8 km
4. Urz?du pocztowego w Majdowie - 3 km
Od strony wschodniej rezerwat graniczy ?aman? lini? z gruntami wsi Ciechostowice stanowi?cymi bagniste nieu?ytki, za? od pó?nocnego - zachodu z ma??
enklaw? gruntów wsi Hucisko u?ytkowanych jako ??ki. Granice rezerwatu od strony wi?kszej enklawy gruntów wsi Ciechostowice nosz? ?lady dawnych rowów granicznych, które obecnie s? ca?kowicie zaro?ni?te. Na pozosta?ej d?ugo?ci granic rezerwat styka si? z lasami gospodarczymi
Rezerwat le?y w odleg?o?ci ok. 1 km. od szosy Bli?yn - Majdów - Szyd?owiec. Od stacji kolejowej w Bli?ynie (linia Skar?ysko - Tomaszów Mazowiecki) dzieli go odleg?o?? 8 km. Najbli?szy przystanek autobusowy w Majdowie znajduje si? w odleg?o?ci 3 km.
Na tle podzia?u fizycznogeograficznego wg. Kondrackiego znajduje si? w:
• Prowincji Wy?yn Polskich (34),
• Podprowincji Wy?yny Ma?opolskiej (342),
• Makroregionie Wy?yny Kieleckiej (342.3),
• Mezoregionie Garbu Gielniowskiego (342.32).
??czna powierzchnia wynosi 6,10 ha.
Rezerwat powo?ano do ?ycia ze wzgl?dów naukowych i dydaktycznych w celu ochrony naturalnych stanowisk cisa jako gatunku ust?puj?cego z naszych lasów.
Rys historyczny powstania rezerwatu.
Cis pospolity ( Taxus baccata L.) wyst?puje w prawie ca?ej Europie. Stanowiska cisa pospolitego s? rzadko rozmieszczone w po?udniowej, centralnej i zachodniej Polsce. Formy drzewiaste osi?gaj? do 20 m wysoko?ci. Jest drzewem wolno rosn?cym, lecz d?ugowiecznym, bo ?yj?cym ponad 1000 lat. Najcz??ciej spotykany jest w lasach mieszanych. Wra?liwy na susz? i mrozy i z tego powodu wyst?puje w zbiorowiskach wilgotnych lub s?siaduj?cych z nimi. Jest równie? gatunkiem cieniozno?nym i odpornym na zanieczyszczenia powietrza.
W przesz?o?ci by? znacznie pospolitszym drzewem ni? obecnie, lecz w ci?gu ostatnich 500 - 700 lat jego liczebno?? uleg?a zmniejszeniu na skutek nadmiernego pozyskiwania ( w ?redniowieczu drewno cisa by?o stosowane na du?? skal? do wyrobu ?uków, by? te? cenionym surowcem do produkcji mebli). Obecnie gatunek ten jest pod ochron? w wi?kszo?ci krajów europejskich, równie? w Polsce.
Ochron? resztek naturalnych stanowisk cisa rozpocz?to w Nadle?nictwie Skar?ysko ponad 70 lat temu, jeszcze przed II-g? Wojn? ?wiatow? w 1935 roku. W wyniku dzia?a? miejscowego nadle?niczego in?. Franciszka ?agosza i Radomskiej Dyrekcji Lasów Pa?stwowych. w planie gospodarczym sporz?dzonym na lata 1934/35 r. dla nadle?nictwa Skar?ysko wyodr?bniono 2 powierzchnie rezerwatowe tj. w oddz. 22 o pow. 8,82 ha (obecny rezerwat „A”) oraz w oddz.35 o pow. 32,68 ha (obecny rezerwat „B”). W?a?ciw? podstaw? prawn? rezerwat cisa "A" uzyska? dopiero w 1953 r. Pierwsze urz?dzenie lasu tego rezerwatu by?o wykonane w 1962 r. przez mgr in?. Teodora Zieli?skiego przy wspó?udziale mgr in?. Ryszarda Zar?by.
Nast?pny (drugi z kolei) plan gospodarczy rezerwatu wykona? w 1974 r. zespó? naukowców Wydzia?u Le?nego Szko?y G?ównej Gospodarstwa Wiejskiego - Akademii Rolniczej w Warszawie w sk?adzie: doc. dr hab. Ryszard Zar?ba, dr hab. Witold Rosa oraz mgr in?. Edward St?pie?. Plan ten zosta? opracowany na okres od 1.I.1974r. do 31.XII.1983r.
Rezerwat zarówno w okresie wojennym jak i powojennym nie by? nale?ycie chroniony przed kradzie?? drewna w tym tak?e cisa. Niszczenie drzewa by?o powodowane przez od?amywanie ga??zi, wycinanie czy wykopywanie ca?ych drzewek. Na obszarze rezerwatu prowadzono wypas byd?a powoduj?cy niszczenie naturalnych zbiorowiska ro?linno?ci le?nej i ??kowej. W rezultacie takiej gospodarki niektóre cz??ci rezerwatu odbiegaj? od naturalno?ci i wymagaj? zabiegów regeneracyjnych.
Walory przyrodnicze rezerwatu.
W „Rezerwacie Cisowym Skar?ysko" wyst?puje zbiorowisko o cechach gr?du Tilio - Carpinetum stachyetosum, w którym w pododdz. 22 b ro?nie ponad 20 egzemplarzy cisa Taxus baccata o wysoko?ci od 0,5 do 5 m., któremu towarzysz? - jod?a pospolita Abies alba z udzia?em ?wierka pospolitego Picea abies, olchy czarnej Alnus glutinosa z domieszk? sosny zwyczajnej Pinus sylvestris, brzozy brodawkowatej Betula pendula. W podszyciu wyst?puje kruszyna pospolita Frangula alnus, wierzba uszata Salix aurita i ja?owiec pospolity Juniperus communis.
Podsumowanie i wnioski.
W „Rezerwacie Cisowym Skar?ysko" pododdz. 22 b ro?nie ponad 20 egzemplarzy cisa Taxus baccata . Drzewostan tworz?cych gr?d niski Tilio Carpinetum - stachyetosum sprzyja wyst?powaniu tego gatunku. „Rezerwat Cisowy Skar?ysko" ma status rezerwatu cz??ciowego i powo?ano go dla ochrony cisa pospolitego Taxus baccata L. dlatego, nale?y prowadzi? zabiegi gospodarcze umo?liwiaj?ce naturalne odnawianie si? tego gatunku. Zalecane jest prowadzenie dalszych bada? w „Rezerwacie Cisowym Skar?ysko" w celu poznania jego walorów i warto?ci przyrodniczych. Uzupe?nienia wymagaj? dane dotycz?ce fauny tego terenu w celu pe?niejszej analizy ?rodowiskowej.
Literatura:
Bara?ski St. 1995. Modrzew polski i cis w lasach bli?y?skich. Ogólna i regionalna ochrona przyrody. T. XXV. LOP. Kielce
?mak J. Stachurski M., Tomków M. 1985. Nasza przyroda. Województwo kieleckie, radomskie, tarnobrzeskie. LOP, Warszawa
Plan gospodarczy rezerwatu cz??ciowego Cisa A. Nadle?nictwo Skar?ysko.
Plan ochrony przyrody dla Nadle?nictwa Skar?ysko na lata 1998-2007.
Sta?kowiak A. 1997. Przyroda i jej cenne elementy w Skar?ysku i okolicy. Skar?yskie zeszyty LOP. Zeszyt l. LOP, Skar?ysko-Kam.
Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone. Opublikowane: 2006-02-02 (13084 odsłon) [ Wróć ] |
