Kaczka czernica – Nyroca Fuligula L.
Rodzaj: Nyroca Flem. (Aythya Boie)
Czernica, czernica w?a?ciwa, kaczka czubata, kaczka czarnoczub, gr??yca czernica
Cechy gatunku. Mniejsza od kaczki domowej. Czub zwisaj?cy na ty? g?owy. Kaczor ca?y czarny tylko spód, boki cia?a i lusterko bia?e. Kaczka bardziej br?zowa.
Kaczka czernica jest gatunkiem pó?nocnym, zamieszkuj?cym Anglie, Skandynawi?, pó?nocno-wschodni? Europ? i pó?nocn? Azj?. Na wschód si?ga do Kamczatki. W Polsce gnie?dzi si? wed?ug starszej literatury nielicznie i g?ownie na Pomorzu i na Mazurach. W ostatnich latach stwierdzono j? jednak dalej na zachód i po?udnie. Niew?tpliwie gnie?dzi si? obecnie na teranie ca?ej Polski.
Natomiast na przelotach w jesieni i na wiosn? mo?na j? regularnie obserwowa? na wszystkich wi?kszych jeziorach w ca?ym kraju. Stada z?o?one z kilkunastu lub nawet kilkuset sztuk mieszaj? si? ze stadami gago?ów, traczy i kaczek rdzawog?owych.
W jesieni kaczki czernice zatrzymuj? si? a? do zamarzni?cia wód. Zale?nie od tego czy zima jest mro?na, czy te? ?agodna, zimuj? w ?rodkowej Europie lub nad Morzem ?ródziemnym, a wiele osobników udaje si? wzd?u? Nilu w g??b Afryki. Na wiosn? pokazuj? si? od marca do ko?ca kwietnia, a ostatnie lec? na pó?noc dopiero w pierwszych dniach maja.
Samca mo?na z daleka odró?ni? od innych gr??yc po ?nie?nobia?ych bokach cia?a, kontrastuj?cych z czarnym upierzeniem. Od do?? podobnego samca g?go?a ró?ni go brak bia?ej plamy po bokach g?owy. Z mniejszej odleg?o?ci doskona?? cech? rozpoznawcz? tworzy czub zwisaj?cy ku ty?owi.
Samica jest ciemnobr?zowa i bardzo podobna do kaczki podgorza?ki, jednak?e czub, cho? znacznie krótszy ni? samca, jest u niej dobrze widoczny. Poniewa? wszystkie gr??yce trzymaj? si? podczas przelotów na otwartych przestrzeniach jezior, mo?na je przy dobrym o?wietleniu s?onecznym doskonale obserwowa?.
W szczegó?ach przedstawia si? ubarwienie w sposób nast?puj?cy: samiec jest w szacie godowej na ca?ym ciele czarny z purpurowym i zielonym po?yskiem na g?owie i po bokach szyi. Pier? , boki cia?a i brzuch s? bia?e i przechodz? ku ty?owi stopniowo w barw czarna piór podogonowych. Lusterka na skrzyd?ach bia?e, a czasem równie? bia?a plama tu? pod dziobem. Dziób i nogi ?upkowoszare, „paznokie?” na dziobie i b?ony p?awne czarne. T?czówki ?ó?te. W szacie letniej samiec ma bia?e boki cia?a i podbrzusze przy?mione barw? br?zow?.
Samica jest g?owie i szyi ciemnobr?zowa, na piersi brudnobia?a, a po bokach br?zowawa. Rozmieszczenie barw jest w zasadzie takie samo jak samca, lecz czub na tyle g?owy znacznie krótszy.
M?ode w pierwszym upierzeniu s? na g?owie i szyi szarobr?zowe, a pier? ich przechodzi stopniowo w bia?awy kolor podbrzusza. Po bokach g?owy, tuz przy nasadzie dzioba, z ka?dej strony ma?a, bia?a plama. Cz?sto bia?awe plamy równie? na górnej stronie dzioba. T?czówki ?ó?tawobr?zowe.
Wymiary: d?ugo?? cia?a 39-41 cm, rozpi?to?? skrzyde? 68-73 cm, skrzyd?o 19-20,8 cm, ogon 5,5 cm, dziób 3,8-4,2 cm, skok 3 cm; waga samca oko?o 800g, samicy oko?o 700 g. Czernica zajmuje pod wzgl?dem wagi miejsce po?rednie pomi?dzy kaczka rdzawog?ow?, a kaczk? podgorza?ka.
Kaczka czernica przebywa na wi?kszych jeziorach o g??bszej wodzie, a w poszukiwaniu po?ywienia doskonale nurkuje i zanurza si? zwykle na 2m, niekiedy 6m. Pod woda pozostaje nie d?u?ej ni? 50 sekund. ?ywi si? g?ównie drobnymi ma??ami i ?limakami, wskutek czego mi?so jej nabiera cz?sto niemi?ego zapachu. Zjada równie? delikatniejsze p?dy ro?lin wodnych, chocia? prawdopodobnie w niewielkiej ilo?ci.
Sylwetka kaczki czernicy w locie jest tak samo skrócona i zaokr?glona, jak sylwetka innych gatunków gr??yc. Samiec przewa?nie milczy i wydaje jedyne cichy „gju gju”, a samica odzywa si? cz??ciej skrzypi?cym g?osem „korr wrok krak”
Gniazdo jest zawsze dobrze ukryte w trzcinie, wysokiej trawie, w?ród krzewów, we wrzosie lub pod inna os?on?. Czernice odbieraj? miejsce tuz nad wod?, rzadko nieco dalej i niekiedy kilka par gnie?dzi si? na niewielkiej przestrzeni, tworz?c lu?n? koloni?. Gniazdo jest znacznie mniejsze i p?ytsze ni? gniazda innych kaczek i sk?ada si? z niewielkiej ilo?ci suchych badyli i traw. Samica po zniesieniu jaj wy?cie?a je ciemnobr?zowym puchem, na którym ja?niejsze plamki s? zaledwie widoczne. Jaj znosi pó?no, zazwyczaj dopiero w czerwcu lub lipcu, w liczbie 8-10, rzadziej 6-12. Maj? one kszta?t wyd?u?ony i zielonkawoszar? barw?. Czas wysiadywania 25-26 dni. Samiec nie bierze udzia?u w wysiadywaniu i tylko pilnuje gniazda, a pó?niej razem z samic? wodzi piskl?ta. Piskl?ta wychodz? z jaja w przeci?gu kilku godzin i zaraz po wyschni?ciu udaj? si? pod opiek? rodziców na wod?.
Na podstawie: „Ptaki ziem polskich” - Jan Soko?owski
Zdjecia zaczerpni?to z Wikipedii
Opracowa?: Polo Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone. Opublikowane: 2006-04-06 (15607 odsłon) [ Wróć ] |
