Wydra
(Lutra lutra)
Gatunek z rodziny ?asicowatych (rodzina ssaków mi?so?ernych, zwinnych, przewa?nie o cia?ach wysmuk?ych, aktywnych g?ównie noc?, bardzo po?ytecznych – zjadaj? bowiem du?e ilo?ci gryzoni), o d?ugo?ci cia?a 62 do 100 cm , ogona 35 do 60 cm i ci??arze 5 do 15 kg . Podgardle, brzuch i pier? ja?niejsze ni? br?zowy grzbiet. Przystosowane do wodnego trybu ?ycia: cia?o wyd?u?one i lekko sp?aszczone, wyposa?one w fa?dy skórne zas?aniaj?ce nos i uszy podczas nurkowania oraz palce po??czone b?on? p?awn?. Mo?e odbywa? d?ugie w?drówki wzd?u? cieków wodnych. Pokarmem wydry s? ryby, raki, ?aby. Czasami bywa tak?e ptactwo wodne, drobne gryzonie nadwodne, owady i ?limaki. W Polsce jest zwierz?ciem obj?tym ochron? prawn?. Jej liczebno?? wykazuje obecnie lekki trend wzrostowy.
W przesz?o?ci, wydry jako gatunek, w sposób szczególny nie by?y wykazywane na naszym terenie. Na podstawie informacji, zw?aszcza przekazywanych ustnie wiemy, i? tutejsze wody p?yn?ce by?y bardzo zasobne w ryby. Wa?ne jest równie? i to, ?e na ciekach wykonanych by?o wiele spi?trze? i lokalnych budowli wodnych: od niewielkich oczek po ogromne, licz?ce sobie dziesi?tki hektarów, zbiorniki przy ówczesnych hutach (na XIX-towiecznej mapie, na rzeczce licz?cej oko?o 17 km, pokazanych jest a? 21 lokalnych spi?trze?!). Wszystko to sprzyja?o bytowaniu tych bardzo ruchliwych zwierz?t.
Po II wojnie ?wiatowej, wiele zniszcze? wojennych oraz upa?stwowienie nawet niewielkich m?ynów wodnych, a nast?pnie ich elektryfikacja, przyczyni?o si? do stopniowego upadku zabudowy hydrotechnicznej, której post?puj?ce niszczenie ka?dorazowo przyspiesza?y du?e przep?ywy roztopowe i nawalne wody letnie. Dodatkowo rozwój przemys?u bez stosownych zabezpiecze? ?rodowiska, w tym oczyszczania ci?gle wzrastaj?cej ilo?ci ?cieków, ten negatywny wp?yw pog??bi?. Pi?trze? ubywa?o a jako?? wody ulega?a ci?g?emu pogarszaniu. Znikn??y raki. Rybostan cieków stawa? si? coraz ubo?szy, ilo?ciowo i gatunkowo. Nierzadko ogl?danym wówczas obrazem by?y sp?ywaj?ce w dó? rzek ?awice ?ni?tych ryb. St?d ubo?a?a i ulega?a drastycznemu ograniczeniu baza pokarmowa wydr. Niemniej i w tych trudnych warunkach, od czasu do czasu, zdarza?o si? to ciekawe zwierz? spotka? zarówno w rzece Kamiennej jak i w Kamionce.
Je?li da? wiar?, pragn?cemu zachowa? anonimowo?? informatorowi, a latach 50-tych i 60-tych wielokrotnie na wydry k?usowano, i to ze skutkiem.
Z roku 1978 pochodzi informacja o obserwacji wydry w Suchedniowie, poni?ej zalewu. Mia?o to miejsce podczas wczesnorannego w?dkowania.
W roku 1984 wydra (lub dwa osobniki) by?a powodem ogromnego spustoszenia w rybostanie sadzawek w Suchedniowie (po?o?onych blisko rzeki Kamionki). Zim? tego roku jedna z sadzawek zosta?a wr?cz ca?kowicie opró?niona z ryb.
W roku 2001, podczas du?ych wezbra? i zwi?kszonych zrzutów ze zbiornika wodnego w Suchedniowie, ogl?dano jedno, charakterystycznie biegn?ce zwierz? , które nast?pnie znikn??o w wodzie na dolnym stanowisku. Ca?e zdarzenie obserwowano z odleg?o?ci oko?o 20 metrów.
W roku 2003 zwierz? przebiegaj?ce wcze?nie rano przez zapor? zbiornika “Rejów” w Skar?ysku-Kamiennej, zosta?o ?miertelnie potr?cone przez samochód. Obecnie, za zgod? Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Kielcach, po spreparowaniu, jest eksponowane w miejscowej kawiarni.
Wydra w kawiarni na Rejowie. Fot. A. Sta?kowiak
W roku 2004 wydra pojawi?a si? w rzece Kaczce (?arnówce). Obserwowana by?a w okolicach wsi Kaczka. Zgodnie z relacj? by?a sta?ym, cho? nie proszonym “go?ciem”, trzech okolicznych stawów rybnych dziesi?tkuj?c rybostan. Podziw budzi? spryt zwierz?cia umiej?tnie omijaj?cego wszelkie stawiane “zapory”.
Ostatnie informacje o obserwacji tego gatunku, do których uda?o si? dotrze?, pochodz? z czerwca i pa?dziernika 2004r. ?eruj?ca w Kamionce wydra obserwowana by?a z odleg?o?ci oko?o 15 metrów w Baranowie. Poniewa? spotkanie by?o nag?e i niespodziewane zarówno obserwator jak i zwierz? byli jednakowo zaskoczeni w?asnym widokiem.
Natomiast sprawdzenia wymagaj? skargi w?dkarzy na populacj? wydr zasiedlaj?cych wysp? na zalewie w Suchedniowie i siej?cych spustoszenie w stale zarybianym akwenie! Wy??czenie wyspy z u?ytkowania oraz stopie? jej zaro?ni?cia, uprawdopodobnia informacj? o przebywaj?cych tam zwierz?tach.
Tych kilka przypadkowych obserwacji na przestrzeni kilkudziesi?ciu lat dowodzi, i? wydry, prowadz?ce przecie? do?? skryty tryb ?ycia, dalej w wodach naszego powiatu wyst?puj?. Zmiany dokonywane w przemy?le, i w prawodawstwie powoduj?, i? – miejmy nadziej? – to co najgorsze dla jako?ci wód bezpowrotnie min??o. Powstaj? coraz to sprawniejsze oczyszczalnie ?cieków, a najbardziej ?ciekotwórcze ga??zie przemys?u b?d? upad?y, b?d? zmieni?y w sposób zasadniczy swój wizerunek. Skutkiem tego od lat obserwuje si? zarówno w Kamiennej jak i w Kamionce, a tak?e w Bernatce (z Ole?nicy brak obserwacji) powrót raków, pojawia si? pstr?g – nawet je?li zasiedlany sztucznie. Gatunki te, ?eby prze?y?, wymagaj? przecie? czystej i dobrze natlenionej wody.
Systematyczne badania jako?ci wody prowadzone w Kamiennej i Kamionce przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony ?rodowiska w Kielcach oraz kanalizowanie kolejnych odcinków ulic trend ten potwierdzaj?. Nale?y mie? nadziej?, ?e jest on trwa?y, a gatunki które przez lata by?y w regresie, znów o?ywi? i wzbogac? nasze wody.
Informacje ogólne dotycz?ce gatunku przytoczono za Ma?? Encyklopedi? Le?n?. Polskie Towarzystwo Le?ne. PWN. Warszawa 1980.
Sowa R. 2005. Wydra (Lutra lutra). Skar?yskie Zeszyty Ligi Ochrony Przyrody zeszyt nr 9; Skar?ysko – Kamienna s.108-110
Dostarczy?: Heodes Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone. Opublikowane: 2006-02-22 (28904 odsłon) [ Wróć ] |
